Балалар туралы мақал-мәтелдер

 

***

Бала — бауыр,
Дос — тамыр.

***

Баба бүркіт барлап ұшады,
Бала бүркіт парлап ұшады.

***

Қонағын сыйламаған баласын ұрады, не үйін сыпырады.

***

Өлетін бала молаға қарай жүгіреді.

***

Ата-ана балаға сөйлеуді үйретеді, бала ата-анаға аузын жабуды үйретеді.

***

Аттан тай озады,
Атадан бала озады.

***

Шабылмаған жүйрікті,
Шағылмаған бала шапсын.

***

Бала жанды биелер
Құлындарын теппейді.
Бала жанды адамды
Бала айналып кетпейді.

***

Сиырды жақсы көрсеткен
Артындағы танасы
Әйелді жақсы көрсеткен
Қасындағы баласы.

***

Баласыз ана — гүлсіз алма.

***

Адам болатын бала алысқа қарайды…

***

Адам болатын бала — ағайыншыл, Бай болатын бала — айырбасшыл.

***

Ат болар тай саяққа үйір, Адам болар бала қонаққа үйір.

***

Атың жаман болса, қырың кетер, Балаң жаман болса, арың кетер.

***

Ат болатын құлынның бауыры жазық келер, Адам болар баланың маңдайы жазық келер.

***

Асығу — баланың ісі, аттандыру — ананың ісі.

***

Артында қызы қалғанның — ісі қалғаны, Ұлы қалғанның — өзі қалғаны.

***

Әкесі құрдастың баласы құрдас.

***

Әкесі ұрған ұл оңар, шешесі ұрған қыз оңбас.

***

Әкесін сыйламағанды баласы сыйламайды.

***

Нар баласын қарпып сүйер.

***

Бай баласы мақтанса, «жылқыдан жорға міндім» дер,

Би баласы мақтанса, «парадан шапан кидім» дер.

***

Әкеңде жоқ арғымақ, шешеңде жоқ арғымақ,

 Саған оңай болып па, биік жардан қарғымақ?!

***

«Ай» дер ажа жоқ, «Қой» дер қожа жоқ.

***

 Әдепті бала — арлы бала, Әдепсіз бала — сорлы бала.

***

Бала — адамның бауыр еті.

***

Бір бала атасына жете туады, Бір бала атасынан өте туады, Бір бала кері кете туады.

***

Бел астындағыдан бесіктегі бала үміттенеді.

***

Балаң жаман болса, көрінгеннің мазағы.

***

Ауызынан ана сүті кеппеген, Белінен бесік табы кетпеген.

***

Балалы үйрек көлден кетпес, Балалы жас елден кетпес.

***

Балаң болса, шоқ болсын, Шоқ болмаса, жоқ болсын.

***

Бала берсең сана бер, сана бермесең ала бер.

***

Балаң жақсы болса жердің үсті жақсы,

Балаң жаман болса жердің асты жақсы.

***

Баласы бардың өзі ойнар, Балтасы бардың көзі ойнар.

***

Бала, баланың ісі — шала.

***

Балалы үй — базар, баласыз үй — қу мазар.

***

Кәріге құрмет, балаға міндет.

***

Бала жасындағысын ұмытпайды, Таз басындағысын ұмытпайды.

***

Баланы іске бұйыр, соңынан өзің жүгір.

***

Бай күйігі — етекте, бала күйігі — жүректе.

***

Бай күйігі — сыртта, бала күйігі — іште.

***

Бала күлкіге тоймас, жаман ұйқыға тоймас.

***

Баласы көп іс бастайды, түйесі көп көш бастайды.

***

Бала — көңілдің гүлі, көздің нұры.

***

Бала қорыған жерге өш.

***

Бала өз нәпақасын өзі ала туады.

***

Балам өсті дегенше, батыр өсті десейші, Батыр өнер білмесе, қапыл өсті десейші.

 

Баланың өскен бесігі — кең дүниенің есігі.

***

Ананың алақаны — балаға айдынды қоныс.

***

Баламен ойнама, шаршарсың, Шаламен ойнама, күйерсің.

***

Балаға пышақ бермесе, бір жылар, Пышақ берсең, екі жылар.

***

Бала соққан кездіктің басы жарық.

***

Баланың ұяты – әкеге, Қыздың ұяты – шешеге.

***

Бала ханнан үлкен, ашамай нардан үлкен.

***

Балалық шағы – ханның тағы.

***

Болар елдің баласы он бесінде «Баспын» дер,

Болмас елдің баласы отыз бесте «Жаспын» дер.

***

Бойың жетсе де, ойың жеткен жоқ.

***

Есер баладан ерке бала жаман.

***

Бойдақты ұлым бар деме, Бұқаны малым бар деме.

***

Боранды күні бала құтырар, Желді күні ит құтырар.

***

Емшек бермесе де, емізік берген ана бар, Бақпасаң да, басыңды сүйер бала бар.

***

Ер бала ата-анаға таяу, Қыз бала үйге жаққан бояу.

***

Он үште – отау иесі.

***

Еркенің көзі кеппес, жорғаның тері кеппес.

***

Еркенің көзі жасты, етегін бұзау басты.

***

Ер ұл (ұл) тап, еркеленіп жат.

***

Жалғыз баласы атқа шапса, анасы үйінде отырып тақымын қысар.

***

Жақсы бала еліне бас болады, Жаман бала еліне қас болады.

***

Жақсы ұл – көңіл тоғы, Жаман ұл – мұрын боғы.

***

Өзі жығылған бала жыламайды.

***

Тайдың мінгені білінбес, баланың істегені білінбес.

***

Кіші баланың ұятын үлкен бала көтереді.

***

Күнсіз гүл өспес, Күтусіз ұл өспес.

***

Қазанға жақын жүрме, күйесі жұғады, Балаға жақын жүрме, бәлесі жұғады.

***

Жақсы бала – сүйік, Жаман бала – күйік.

***

Жаман да болса ұрпақ қалсын, Өз орнында отың жансын.

***

Баланың сөзі батпандай, Келіннің сөзі кетпендей.

***

Жас бала құстың көлеңкесінен тоңады.

***

Жалғыз ұлы бар кісінің шығар-шықпас жаны бар,

***

Екі ұлы бар кісінің өкпе-бауыр, жалы бар,

***

Жалғыз ұлы бар жанның – шығар-шықпас жаны бар.

***

Жыламаған балаға емшек жоқ.

***

Жылауық болса да, баланың бары жақсы, Бақырауық болса да, түйенің бары жақсы.

***

Жылайтын баланың үш күн бұрын көзі қышиды.

***

Жылайын деген бала әкесінің сақалымен ойнайды.

 

Жауатын күн – ыстық, болатын бала – пысық.

***

Итпен ойнасаң, үрерсің, Баламен ойнасаң, күлерсің.

***

Іштен шыққан шұбар жылан.

***

Кісі болар баланы кісісінен танимын.

***

Кекшіл бала – дықшыл.

***

Көңілсізден көзсіз бала туар.

***

Ұлың көңілшек болса, атының соры, Қызың көңілшек болса, басының соры.

***

Күтсең ата-анаңды, кешірер атаң қатеңді,

***

Әкеңе не істесең, алдыңа сол келер.

***

«Алғыс алған адам» деп, халық алар батаңды.

***

Күлшелі бала – сүйкімді.

***

Қараның баласына қазан мен сөз керек.

***

Қарағайға қарап тал өсер, Қатарына қарап бала өсер.

***

Қошқар болар қозының маңдай алды дөң болар, Адам болар жігіттің етек-жеңі кең болар.