«Мен боздасам, боздар едім ботадай…»
Мен боздасам, боздар едім ботадай,
Қозғар едім елдің шерін – ботадай!
Тақпақ жазу деген нәрсе көйітіп,
Шақпақ шағудан да маған оп-оңай!
Өлең жазып, ырза қылып көп елді,
Көкке мен де тигізгенмін төбемді!
Алып-ұшқан айтыскерлер секілді,
Суырып та сала салам өлеңді.
«Ақынмын…» деп мен де ауыз жаппағам,
Сөйте берсем… (Қалай Құдай сақтаған?!).
Жиырма жылдай мен де аудандық газетте,
Генсек пенен хатшыларды мақтағам…
Том-том кітап шығара алам көлемді,
Қиын болса, бұрын…
Оңай ол енді;
Әкімдер мен олигархтарға да,
Ода жаз де? Төге салам өлеңді!
О, бұ күнде мендегі өнер көп енді,
Биікте ұшам,
Төбем көрмес төменді:
Тұмағамша жаза да алам өлеңді,
Жұмекенше жаза да алам өлеңді…
Қадағамша жаза салам өлеңді!
Бәрін тастап, сонсоң көкке кеткенмін,
Арсы менен гүрсіден кеп жеткенде үн
– Тасырларға тастай салып тақпақты,
Қасымдарға қарай…
Ұшып кеткенмін.
Муза деген – тұяғында тұлпардың,
Қанатында – сұңқардың,
Қиясында – шыңдардың,
Ұясында – кептердің;
…Неше түрлі қылуетке түсіп мен,
Неше қилы қылкөпірден өткенмін…
Серік АҚСҰҢҚАРҰЛЫ.
Дос
Дос болды бәрі дос болды,
Дос айтқан сөздер хош болды.
Домалақ түндер тонаған,
Жүрегім жыртық қос болды.
Қай жанды қайдан қайырам,
Дос болды бәрі күлісе.
Қаймағын қалай айырам,
Қайнамай жатып ірісе?!
Дос болды бәрі таптырмас,
Бәрінің ашық араны,
«Жақсы» деп тұрып жақтырмас,
Жекелеу шапқан қараны.
Естідім алғаш солардан,
Жаттанды сөзін достықтың.
Алыстау барып олардан,
Жапан далаға қос тіктім.
Айлалы шықпас айналаң,
Пенденің пенде ермегі.
Панам болғанда айдала,
Біреуі іздеп келмеді.
Оларсыз сірә ой кем бе?!
…Өлең, құйылар селдеткен.
Тасбақа көзді, ей, пенде,
Тасбауыр едің сен неткен?!
Жалғыз деп пе едің мені шын?!
Қайтемін сендей бөтенді.
Түсінсең, бірақ сен үшін,
Тыңдамай кеткем әкемді.
Тыңдамай кеткем, расында,
«Көңілім елге көл дегем
Өйткені әкем жасымда:
«Достыққа адал бол» деген.
Көзімнің алды мың елес,
Адасып көптен қалдым ба?!
Аяр қулығың түк емес,
Адалдығымның алдында.
ДӘУЛЕТ ЫРЫСБАЙҰЛЫ.
***
Арал теңізі
Осы ма соры, татыры,
Тұз қалды қара көзіңде.
Атыңа лайық ақыры,
Арал боп шықтың өзің де.
Заманың жатса қарылып,
Бүтінім қайтсін сетілмей?..
Орыны жатыр жарылып,
Мыстан кемпірдің бетіндей.
Мен емес есерді айыптар,
Үзілді сауық, мерекең.
Кешегі кеме, қайықтар
Қай көлде жүзіп жүр екен?..
Сұраймын бәріңді адақтап,
Құтқарар қандай амал бар?
Сандарын соғып, шапақтап,
Күле ме котловандар…
Емізген елді – Негізім,
Өзегі өксік өңдім-ау.
Терең де текті теңізім,
Тексізге күлкі болдың-ау.
Келмеске кетті қызықтар,
Күдікті үміт жеңе ме?
Түбіңе жеткен – пысықтар,
Пысықтар жауап бере ме?
Балтабай Батталғазы.
***
Бүгін үйге қайтпаймын…
Қызықтырмай барады түк те мені…
Жұлдыздар – қара аспанның нүктелері.
Ертең, мүмкін, сенімен хабарласам,
Бүгін үйге қайтпаймын, күтпе мені…
Күз келіпті…
Мен қалай байқамағам?
Қиын болып барады қайта маған.
Жапырақтар – жүректің көшірмесі,
Сайтанның көшірмесі – САЙҚАЛ АДАМ.
Жаз қалдырып кетеді күзге несін,
Сен мені іздеп бұл жерге жүз келесің.
Сағыныш бар өсімдік әлемінде,
Мен – сондамын, мені ешкім іздемесін…
Түймелерің кетіпті ағытылып,
Өлең жазып келдің бе, тағы тұрып?
Аспанда – Ай…
Үстіңде қара-ай көйлек…
Көп толқимын бойымды шабыт ұрып.
Біреулер жүр күбірлеп осы маңда,
Кімдер олар, ақынның досы бар ма?!
…Пушкинді атып өлтірген Дантес шығар,
Мен де қарсы тұрамын осыларға…
Өлең оқып ақын қыз, бозбалаға,
Тұрып қалған тіршілік қозғала ма?
…Болдиноға күз келді,
Пушкин келмей…
Боздағым кеп қараймын боз далаға!
Тұрсын ЖҰМАШ.
***
Таныстық
Тек-есімім – Мамыр да, Базар – атым,
Өнерім бар өлеңді жаза алатын.
(Қалам тартқан қашаннан қазақ ақын)
Күндізгі Айдай елеусіз көптің бірі –
Арман қуған мен де бір азаматың.
Бір құрбыңмен саз беріп, наз алысқан,
Бақ тілеген баршаға базары ұшқан.
Күз бен қысы, көктеммен жазы ауысқан,
Туған жерім – қасиетті Қазақстан.
Құртып бітпей Жердегі жауын Жердің,
Космосқа көз салған дәуірденмін.
Құрметтеген құрлықты қауымды елдің
Қамын жеген қауіпті заманда осы,
Бейбітшілік сапында жауынгермін.
Құдіреті Құдайдай пір, тәңірім,
Адамдардың адал бір ұрпағымын.
Сұлтаны да, Отанның ұлтанымын.
Шырмауықтай шырмалған жауыздықтың,
Шауып өтсем деп едім қыл-тамырын.
Құлағым бар қалт еткен қамысқа елең,
Жасыным бар жанымда намыс деген.
Суым да бар, уым бар әлі ішпеген,
Мақал бар ғой ежелден елімізде
«Бір – біліс, екі көрген – таныс» деген.
Туысымдай таныс де тағы да бір,
Табыстырса маған тән Дауыспенен.
Базар МАМЫР.
